‘Fake it till you make it’
Deze uitspraak kwam ik tegen in het boek ‘How to be an imperfectionist’ van Stephen Guise. Ik kende de uitdrukking al en het is er een waar ik regelmatig aan denk. Vooral in momenten dat ik me onzeker voel en toch doorzet. Met dat gevoel van onzekerheid heb ik tijdens de eerste paar maanden van mijn nieuwe baan ontzettend geworsteld.
Vorig jaar werd mijn contract niet verlengd vanwege Corona en de baan die ik er een paar maanden later voor terug kreeg oversteeg mijn verwachtingen duizendmaal. Eindelijk vond ik een baan in de sociale sector, ik had ervoor gestudeerd maar ik had 10 jaar lang nagenoeg niks met deze opleiding gedaan. Het mooie was dat ik voor de functie van planner had gesolliciteerd maar een andere, beter passende baan aangeboden kreeg als WMO-coördinator. Ook begon ik dat jaar mijn eigen Reiki praktijk en creëerde ik samen met een goede vriend deze website. Mooier kan het niet zou je denken. Toch heb ik regelmatig last (gehad) van mijn perfectionistische trekjes en de angst om fouten te maken. Ik wist niks over de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) of het systeem waarmee we werkten, hoe de organisatie in elkaar zat, regels, protocollen, een nieuw team etc.
‘Perfectionisme verzwakt vaak hetgeen het probeert te beschermen’, aldus Stephen Guise. Het streven naar perfectie is slechts een klein deel van waar het echt om gaat. Het gaat om controle en die heb ik niet, wie wel? Perfectionisme voelt veilig want ik denk dat ik daarmee afwijzing en kritiek kan voorkomen maar met die gedachtegang is het werk nooit af. Ironisch want ik heb mooie dingen meegemaakt wanneer ik de controle losliet.
De uitspraak ‘Fake it till you make it’ kreeg een interessante twist in een interview tussen Lewis Howes en Michael Todd dat ik onlangs op Youtube bekeek. Zij noemden het ‘Face it till you make it’, het raakte me want er zit meer zachtheid in de tweede versie. Ik denk dat beide uitspraken mooi zijn en samengaan want soms is het goed om te doen alsof je weet waar je mee bezig bent (faken) ondanks gevoelens van ontoereikendheid. Juist in het niet weten, dus onzekerheid, ligt zoveel potentie verborgen, het kan een drijvende in plaats van een remmende kracht zijn die je aanzet tot ontdekken en experimenteren.
Het gaat er niet om dat je iets moet bewijzen, al voelt - en is - dat in een nieuwe baan vaak wel zo. Het gaat erom dat je voor jezelf en anderen een rolmodel bent, je toont zelfverzekerdheid (die niet altijd echt voelt) en je hoeft niet mee te gaan in iedere zelf-ondermijnende gedachte. ‘Facen’ betekent dat je ook kwetsbaar mag zijn. Door te oefenen, net zolang tot het blijft plakken, kun je het op den duur echt gaan voelen en ontstaat er een mooie balans tussen zelfverzekerdheid en kwetsbaarheid.
Nu ben ik aan het oefenen met luisteren. Luisteren naar het ritme van het leven, luisteren naar de signalen van mijn lichaam en de energie in mij en om me heen. Ik heb me lange tijd overweldigd gevoeld door alles wat er in mijn leven mis leek te gaan en alle shit uit het verleden wat naar boven kwam; ik had geen controle. Man wat heb ik gezocht naar controle, extern en intern, op duizend en één manieren en niks werkte. Tot ik mijn eigen trucjes door begon te krijgen. Maar ja, dat betekende niet dat ik ze ineens was verleerd. Die twilight zone waarin je in transitie bent van oud naar nieuw gedrag kan best pittig zijn, de ‘nieuwe’ jij voelt nog niet eigen maar de oude jas past eigenlijk niet meer. Als perfectionist kan het me enorm frustreren wanneer ik iets wil bereiken en het niet snel of perfect genoeg gaat of wanneer ik wéér geconfronteerd word met mijn valkuilen. Ik vind het lastig om genoegen te nemen met kleine stapjes vooruit terwijl ik weet dat langzame maar gestage vooruitgang duurzamer is dan snelle en wellicht ondoordachte progressie.
Luisteren is ook een kwestie van uitlijnen van hoofd en hart/lichaam. Ons lichaam is in het moment en kan compleet tegenovergestelde signalen afgeven dan wat ons hoofd ons wijs probeert te maken. Het vergt moed om te luisteren wanneer je spanning ervaart, dat je te snel gaat, dat er iets niet klopt met waar je ook mee bezig bent in je leven. Vroeg of laat zal je dan naar je lichaam moeten luisteren. Steeds opnieuw finetunen en uitproberen om een gevoel van zuiverheid te ervaren. Verzachten, verstillen en vertragen helpen daarbij (bedankt lockdown). Dit is wel lastig wanneer je hoofd je vertelt dat je onderhand wel a, b, en c had moeten bereiken gebaseerd op je leeftijd, waar de mensen om je heen zijn in hun leven en maatschappelijke standaarden waar uiterlijke prestaties meer lof ontvangen dan innerlijke. Juist wanneer je prestaties ‘onzichtbaar’ en niet gangbaar zijn, is het belangrijk om te oefenen met zelfwaardering want je zult het niet altijd van anderen ontvangen. Voor een perfectionist een hele opgave want de lat ligt hoog en in mijn Reiki beoefening, is ‘succes’ helemaal een vaag begrip.
Afkicken van de negatieve kant van perfectionisme betekent tevreden zijn met kleine stapjes, voor jezelf bepalen wat goed genoeg is, ervaren welke aspecten van perfectionisme je helpen en welke niet. Jezelf uitputten en bekritiseren helpt niet, een klus nauwkeurig klaren en jezelf waardering geven wel. Iets perfectioneren vanuit passie en gedrevenheid is anders dan op je tenen lopen en je uit de naad werken uit angst voor kritiek of afwijzing. Vaak is het aanschouwen welke angsten me in hun greep houden al genoeg om verandering in gang te zetten, hoe klein ook. Ook mijn Reiki beoefening helpt daarbij; ik behandel mezelf elke dag opnieuw, of ik nu tevreden ben met mezelf of niet, daar zit compassie en zelfwaardering in.
In de energie van Reiki speelt perfectionisme minder op, er is geen oordeel want het is niet te zeggen of het resultaat van behandelingen goed is, het is überhaupt niet meetbaar en dat is ook niet nodig. Wanneer het pijn verlicht kun je zeggen dat Reiki de pijn heeft verlicht maar Reiki werkt op zoveel manieren en lagen, zelfs het schrijven van deze blog is ‘mede mogelijk gemaakt door Reiki’. Reiki is geduldig en liefdevol. Waar mijn verstand me streng toe kan spreken zegt Reiki: je bent genoeg, het is goed.
